«ТУОС ТҮҺҮЛГЭТЭ – 2025»
Бэс ыйын 11 күнүгэр Нам улууһун Бастакы Хомустаах нэһилиэгэр «Туос түһүлгэтэ» семинар-бырааһынньык ыытылынна.
2000 сыллаахха өбүгэлэрбит үтүө үгэстэрэ салгыы сайда, үүнэ-чэчирии, көлүөнэттэн-көлүөнэҕэ бэриллэ турдун диэн сыалтан-соруктан, Республикатааҕы «Юные якутяне» ресурснай киин, «Симэх» норуот искусствотын уонна уус-уран оҥоһуктарын национальнай киинэ уонна «Сайдыы» оҕо айымньытын дьиэтэ көҕүлээһиннэринэн «Туос түһүлгэтэ» семинар-бырааһынньык аан бастакытын тэриллибитэ.
Быйылгы тэрээһин туос иһити тигиигэ үгүс ыччаты уһуйбут, туос уран оҥоһуктарын Нам улууһугар сайыннарбыт, дэгиттэр талааннаах, уран тарбахтаах, удьуор дьоҕурдаах норуот маастара, үлэ, тыл ветерана Новгородова Марфа Иннокентьевна сырдык кэриэһигэр ананна.
Үөрүүлээх арыллыыга кыттыыны ыллылар “Хомустаах 1-кы нэһилиэгин тыа сирин түөлбэтин баһылыга Жирков Василий Гаврильевич. Василий Гаврильевич махтал суругу Баишева Варвара Дмитриевнага үөрүүлээх быһыыга-майгыга туттарда. Салгыы “Юные Якутяне ” ресурснай киин айар дьоҕуру сайыннарар отдел методиһа Архипова Александра Саввична эҕэрдэтин тиэртэ. “Туосчаан ” куруһуок салайааччыта Баишева Варвара Дмитриевнаҕа Бочуотунай грамотаны туттарда. Нам улууһун үөрэҕин салалтатын аатыттан иитии уонна эбии үөрэхтээһин отделын главнай специалиһа Яковлева Алина Петровна уонна Нам улууһун культураҕа уонна духуобунай сайдыыга салалтатын уус-уран оҥоһугу сайыннарыыга специалиһа Матрена Анатольевна Павлова истиҥ эҕэрдэлэрин тиэртилэр. “Симэх ” норуот искусствотын уонна уус-уран оҥоһуктарын национальнай киинин главнай специалиһа Осипов Дмитрий Константинович эҕэрдэтин уонна махтал суругу туттарда. Салгыы Марфа Иннокентьевна Новгородова балта Анна Петровна Бурнашева уонна Уус-Алдан улууһун Баатаҕай нэһилиэгиттэн аймахтара үөрэн долгуйан туран истиҥ эҕэрдэлэрин махталларын эттилэр, ону тэҥэ Уус-Алдан улууһун Баатаҕай нэһилиэгин тыа сирин түөлбэтин баһылыга Белолюбскай Михаил Михайлович эҕэрдэтин тиэртилэр уонна “Сайдыы ” оҕо айымньытын дьиэтин коллективыгар уонна Варвара Дмитриевнага махтал суруктары, аймахтар ааттарыттан бэлэхтэрин туттардылар. Дьокуускай куорат П.П.Романов аатынан художественнай училище преподавателэ, республика туос маастардарын Союһун Правлениетын Председателэ Корнилова Надежда Егоровна истиҥ эҕэрдэтин, махтал суруктарын туттарда. Ону тэҥэ туос маастардарыгар латуньтан саҥа оҥоһуллан тахсыбыт союз анал бэлиэтин значоктары аан бастакынан бу күн үөрүүлээхтик туттарда. Барыта 10 маастар бэлиэтэннэ уонна мастер-педагог Соловьева Т.М. Салгыы эҕэрдэ тылын эттэ “Сайсары” туос түмсүүтүн салайааччыта, норуот маастара Васильева Варвара Тихоновна. “Сайдыы ” оҕо айымньытын дьиэтин директора Винокурова Анастасия Николаевна бары мустубут ыалдьыттары эҕэрдэлээн туран туос түһүлгэтин тэрийиигэ күүс-көмө, өйөбүл буолбут дьоннорго, спонсордарга махтал суруктары туттарда.
«Туос иһити былыргылыы тигии ньымата, инники сайдыыта» диэн семинарга уус-уран оҥоһук эйгэтигэр үлэлии сылдьар дьон, маастардар опыттарын атастастылар, сүрүн кыһалҕаларын ырытыстылар. Семинар түмүгүнэн, туос туһунан научнай үлэ ыытыллыахтааҕын туруорсарга резолюция ылыллыа диэн быһаардылар.
Семинар балаһыанньатын быһыытынан конкурстар саҕаланнылар: оскуола оҕолоругар “Субуллар өбүгэм ситиитэ” буукка ситии хатыы күрэҕэ; студеннарга “Улуу кыайыы 80 сыла” панно оҥоруу күрэҕэ; “Эбээ үүттээх ыаҕайата” ыаҕайа түгэҕин тигии күрэҕэ; “Былыргылыы ньыманан тигиллибит үйэлээх туос иһитим” выставка-конкурс. Күрэхтэри маастардар, тэрийэр хамыыһыйа дьүүллээтилэр. Конкурстар кэмнэригэр маастар-кылаастар ыытылыннылар, илии илииттэн ылсыһан оһуохай дьиэрэйдэ. Конкурстар түмүктэринэн кыайыылаахтары бэлиэтээһин үөрүүлээх чааһа буолла. Түмүккэ выставка-конкурс түмүгүнэн Кылаан кыайыылааҕынан ааттанна Яковлева Надежда Дмитриевна Бүлүү куорат “Тускул ” норуот айымньытын дьиэтин үлэһитэ уонна Марфа Иннокентьевна аймахтара туруорбут сахалыы ковер бирииһинэн бэлиэтэннэ. 1 миэстэни ылла Гаврильева Айталина Ивановна Нам олохтооҕо, “Симэх “национальнай киин харчынан бириэмийэтин тутта, 2 миэстэ Хатырык нэһилиэгин ыччаттара “Ситим” түмсүү “Сайдыы ” оҕо айымньытын дьиэтин директора Винокурова А.Н. туруорбут харчынан бирииһин туттуллар, 3 миэстэ Макаров Эдгард, Нам педколледжын студена “Аартык” маҕаһыын Шарапов Гаврил Гаврильевич туруорбут харчынан бирииһин тутта. Маны таһынан биһирэбил бириистэринэн бэлиэтэннилэр Кириллина Туйаара Нам педколледж студентката,Үөрэх управлениета анаабыт бирииһэ; Местникова Раиса, ЯХУ студентката, Нам культуратын салалтатын бирииһэ; Рожина Мария Ивановна, “Төрүт туос ” түмсүү, Попов Иван Иванович 1-Хомустаах уран тарбахтаах олохтооҕо туруорбут харчынан бириис; Николаева Любовь Николаевна, ” Төрүт туос ” түмсүү, ООО “Гранд” Прокопьев Станислав Карлович туруорбут бирииһэ; Данилов Александр Егорович, Дьокуускай куорат олохтооҕо норуот маастара Васильева Варвара Тихоновна туруорбут бирииһэ;
Баишева Варвара Дмитриевна, “Сайдыы” оҕо айымньытын дьиэтин педагога, “Төрүт туос ” түмсүү салайааччыта, Уус-Алдан улууһун Баатаҕай нэһилиэгин баһылыга туруорбут харчынан бирииһин тутта. Панно күрэҕэр 1 миэстэни ылла Илларионова Наталья, Нам педколледжын студентката, 1-Хомустаах нэһилиэгин баһылыга туруорбут харчынан бирииһин тутта; 2 миэстэ Мордовская Юлиана, Нам педколледж студентката, Березкина Татьяна Алексеевна, 1-Хомустаах инвалидтарын обществотын салайааччыта туруорбут харчынан бирииһин тутта; 3 миэстэ Рязанская Лилия, Нам педколледж студентката, Попов Иван Иванович 1-Хомустаах уран тарбахтаах олохтооҕо туруорбут харчынан бирииһин тутта. Ыаҕайа түгэҕин тигии конкурска 1 миэстэни ылла Степанова Наталья Васильевна, “Төрүт туос ” түмсүү, туос маастардарын Правлениетын харчынан бирииһинэн уонна “Юные Якутяне ” ресурснай киин кубогынан бэлиэтэннэ; 2 миэстэ ылла Яна Петровна Нюргусова “Төрүт туос ” түмсүү, Олоҥхо театрын артыыһа, мастер-педагог Соловьева Татьяна Макаровна туруорбут харчынан бирииһин уонна кубок тутта; 3 миэстэ Местникова Раиса Васильевна Дьокуускай куорат, “Төрүт туос ” түмсүү харчынан бирииһин уонна кубок тутта. Ону тэҥэ биһирэбил бириистэринэн бэлиэтэннилэр Данилов Александр Егорович, “Төрүт туос ” түмсүү иистэнньэҥэ Лукина Мотрена Григорьевна туруорбут харчынан бирииһин тутта; Кылаева Наталья Дмитриевна, ЯХУ студентката, Лукина Мотрена Григорьевна туруорбут харчынан бирииһин тутта. Оҕолорго ситии хатыытыгар 1 миэстэни ылла Попов Алмаз, Дьокуускай куорат, Марфа Иннокентьевна үөрэнээччилэрэ Елена Степановна Винокурова, Евдокия Ивановна Михайлова туруорбут харчынан бирииһинэн уонна “Юные Якутяне “ресурснай киин кубогынан бэлиэтэннэ; 2 миэстэ Шестакова Алёна “Сайдыы ” оҕо айымньытын дьиэтин “Туосчаан ” куруһуок үөрэнээччитэ, “Сайдыы ” оҕо айымньытын дьиэтин коллектива туруорбут харчынан бирииһин уонна кубок тутта. 3 миэстэ Григорьев Арчылаан Дьокуускай куорат, Лукина Мотрена Григорьевна туруорбут харчынан бирииһин уонна кубок тутта. Ону тэҥэ биһирэбил бирииһинэн бэлиэтэннэ Андреева Наина, Хатас, Попов Иван Иванович туруорбут харчынан бирииһин тутта. Ити курдук туос түһүлгэтэ өрө көтөҕүллүүлээхтик түмүктэннэ. Бары кыттыбыт, көмөлөспүт дьоммутугар тэрийэр хамыыһыйа аатыттан истиҥ эҕэрдэбитин уонна махталбытын тиэрдэбит. Туос иһит барахсан сылааһынан илгийэн төрүт үгэспит ситимэ көлүөнэттэн көлүөнэҕэ бэриллэн үүнэ сайда турдун диэн баҕа санаабытын тиэрдэбит. Республикатааҕы Туос түһүлгэтэ тэриллибитэ 25 сылыгар анаммыт семинар-бырааһынньык хас биирдии киһиэхэ элбэх саҥаны, киэҥ билиини биэрдэҕэ диэн бүк эрэнэбит!
Дьон сэҥээритин ылбыт тэрээһининэн буолла – Новгородова Марфа Иннокентьевна ньыматынан туостан ыас ыһаарыыта.
Республикатааҕы «Туос түһүлгэ» семинар-бырааһынньыкпыт хас биирдии киһиэхэ элбэх саҥаны, киэҥ билиини биэрдэ. Туос иһити тигэр төрүт үгэспит ситимэ көлүөнэттэн көлүөнэҕэ тиһиллэн, бэриллэн үүнэ-сайда чэчирии турдун!
Видеосюжет: https://t.me/simekhsakha/3466
